Onderdelen
Uit welke onderdelen bestaat een computer precies? En welk onderdeel doet wat? Op deze pagina leggen we het uit.
Behuizing
Bescherming
De behuizing is de metalen kast waarin de onderdelen van de computer worden ondergebracht. Het beschermt de onderdelen tegen vallen, stoten, stof, spattend vloeistof en het houdt elektromagnetische straling binnen, waarmee storing van andere apparaten voorkomen wordt.
Filters
Een behuizing is opgebouwd uit een metalen frame waar de onderdelen aan worden bevestigd. Aan de voor- en onderkant zitten vaak afneembare stoffilters die de binnenkomende lucht filteren, waardoor de meeste stof buiten de behuizing blijft. Dit scheelt aanzienlijk in onderhoud!
Maten
De drie gangbare maten waarin je een behuizing kunt kiezen zijn ATX (groot), micro ATX (middel) en mini ITX (klein). Een grote behuizing heeft meer uitbreidingsmogelijkheden en koelt beter, maar een kleiner model neemt weer veel minder ruimte in. Vroeger waren kleinere behuizingen erg beperkt qua mogelijkheden, maar ze winnen steeds meer aan populariteit omdat je er nu ook zeer krachtige systemen in kunt bouwen.
Processor
Berekeningen
De processor is als het ware het 'brein' van de computer. Het voert berekeningen uit aan de hand van instructies van een computerprogramma. Processoren bestaan meestal uit meerdere complexe cores die zo gestructureerd zijn dat ze ingewikkelde taken zeer efficiënt uit kunnen voeren.
Snelheid
De snelheid van een processor hangt onder andere af van de kloksnelheid, uitgedrukt in gigahertz (GHz). Dit is de snelheid waarmee de processor 1 stap in een berekening maakt, en dit gaat astronomisch snel. Een kloksnelheid van 1 GHz wil namelijk zeggen dat de computer 1 miljard stapjes per seconde zet! Een hogere frequentie betekent dus een snellere processor, maar dit is niet de enige factor die de snelheid bepaalt. Ook de architectuur en optimalisatie van de kernen spelen een grote rol.
Fabrikanten
De grootste fabrikanten van processoren zijn Intel en AMD. Vrijwel alle pc's bevatten een processor van één van deze twee merken. De afgelopen 10 jaar heeft vooral Intel de touwtjes in handen gehad, maar de laatste jaren doet AMD ook weer helemaal mee dankzij hun nieuwe Ryzen architectuur.
Processorkoeler
Processorhitte
Een processor kan erg warm worden als deze goed wordt belast. Deze hitte moet worden afgevoerd, want als een processor te warm wordt zal deze automatisch zijn kloksnelheid naar beneden aanpassen, en uiteindelijk helemaal uitschakelen om zichzelf tegen oververhitting te beschermen. Een processorkoeler is dus een essentieel onderdeel van een computer!
Metaal en ventilatoren
Processorkoelers bestaan uit een metalen koelblok dat direct op de processor wordt gemonteerd. Dit blok neemt de hitte van de processor op, en wordt zelf weer afgekoeld met één of meerdere ventilatoren. De meeste processoren worden geleverd met een standaard koelertje. Deze is altijd voldoende om de processor onder normale condities op temperatuur te houden, maar als je een stiller systeem wilt of gaat overklokken kun je beter een steviger model nemen.
Waterkoeling
Naast luchtkoelers bestaan er ook waterkoelers. Deze werken met een pomp en radiator. De pomp wordt op de processor gemonteerd, die via slangen gevuld met water is verbonden met een radiator. Het water verplaatst de warmte daardoor naar de radiator, die weer gekoeld wordt met ventilatoren.
Moederbord
Zenuwstelsel
Het moederbord functioneert als het zenuwstelsel van een computer. De onderdelen van een computer worden op het moederbord aangesloten en via kleine metalen paden in de printplaat met elkaar verbonden. Op die manier kunnen de onderdelen met elkaar communiceren door elektrische signalen door te geven.
Chipset
Een moederbord heeft altijd een chipset aan boord die de functionaliteit van het moederbord bepaalt. Hierin worden bijvoorbeeld de aansluitingen voor harde schijven aangestuurd, en wordt de snelheid van de processor en het interne geheugen bepaald. Niet alle chipsets zijn in staat om deze snelheid aan te passen. Om de processor over te klokken of om snel ram-geheugen te gebruiken heb je een chipset nodig die daarmee overweg kan.
Maten
Het moederbord komt in dezelfde drie standaard maten als de behuizing (ATX, mATX, mITX). Het is dus belangrijk om een moederbord te kiezen dat in je behuizing past. Onze builder houdt hier automatisch rekening mee.
Geheugen
Tijdelijke opslag
Het interne geheugen (ook wel RAM genoemd) functioneert als snelle tijdelijke opslag. Als een programma of bestand geopend wordt, zal deze in dit geheugen worden geladen. Daardoor is deze data snel beschikbaar voor de rest van de computer en kan er supersnel op gereageerd worden, waardoor de computer vloeiend aanvoelt.
Hoeveelheid geheugen
Als een computer te weinig geheugen heeft kan deze erg traag aanvoelen, zeker als er meerdere programma's tegelijkertijd open staan. Omdat niet alles in het geheugen past gebruikt de computer de harde schijf om de programma's op te laden. Een harde schijf is veel langzamer dan intern geheugen, waardoor de computer dan langzamer reageert. Voor de meeste systemen is 16 GB echter meer dan genoeg!
Snelheid
Geheugen werkt net als de processor op een bepaalde snelheid. Deze snelheid heeft minder invloed op de prestatie van de pc, maar kan in sommige gevallen wel degelijk een groot verschil maken. Ook het gebruik van meerdere sticks (bijvoorbeeld 2 x 8 gb in plaats van 1 x 16 gb) kan de prestaties ten goede komen, omdat de processor dan gebruik kan maken van een grotere bandbreedte (dual-channel).
Videokaart
Beeldsignaal
Een videokaart zet computerdata om in een beeldsignaal. Veel processoren komen met een geïntegreerde videochip die voor de meeste programma's voldoende is, maar bij sommige taken is het belangrijk om een losse, krachtige videokaart te gebruiken.
Gaming en 3d-modellen
Vooral bij games en andere programma's waar 3d-modellen een rol spelen kan een videokaart een enorme prestatiewinst opleveren. Daarbij geldt dan ook hoe hoger de schermresolutie en grafische instellingen (high / ultra in plaats van low / medium), hoe krachiger een videokaart moet zijn om een vloeiende prestatie te leveren.
Fabrikanten
Net als bij processoren zijn ook hier twee fabrikanten actief: AMD en Nvidia. Op dit moment heeft Nvidia de absolute topkaarten in handen die de beste prestaties neerzetten, en biedt AMD een aantal zeer interessante kaarten in het middensegment, waarbij de prijs-prestatie verhouding erg goed in orde is.
Opslag
Lange termijn data
Met opslag worden de harde schijven bedoeld. Hierop staan de bestanden die je voor langere tijd op wilt slaan, en die je in kunt zien met een file manager zoals Windows Verkenner.
SSD
Als je een computer opstart zal eerst het besturingssyteem van de harde schijf in het interne geheugen worden geladen. Een snellere harde schijf betekent dan ook een computer die sneller opstart. Meestal wordt dan ook een SSD harde schijf gebruikt voor het besturingssysteem en andere programma's. Deze schijven zijn namelijk veel sneller dan normale, mechanische harde schijven.
Mechanische harde schijf
Een mechanische harde schijf is echter wel een stuk goedkoper per gigabyte, en wordt daarom vaak gebruikt voor data die niet perse snel geladen hoeft te worden, zoals films, muziek en foto's. In onze builder kun je dan ook kiezen voor twee harde schijven. Als je een besturingssysteem kiest zullen we die op de snelste harde schijf installeren.
NVMe
Binnen SSD's wordt er ook nog onderscheidt gemaakt tussen SATA en NVMe schijven. NVMe kunnen bij bepaalde taken veel sneller zijn, maar zijn over het algemeen ook duurder.
Voeding
Stroom
De voeding zorgt ervoor dat alle onderdelen in de pc van voldoende stroom worden voorzien. Aan de buitenkant sluit je één kabel aan van de voeding naar je stopcontact, en de voeding verdeelt dat binnenin de computer aan de verschillende onderdelen.
Kwaliteit
Een goede voeding gaat jarenlang mee en zorgt voor een stabiele levering van stroom zodat de onderdelen minder snel slijten. De kwaliteit van een voeding kan goed inschat worden door naar het 80+ keurmerk te kijken. Het 80+ certificaat weergeeft de efficiëntie van de voeding, maar een hogere efficiëntie betekent doorgaans ook een hogere kwaliteit van de interne componenten.
Vermogen
Ook is het belangrijk om een voeding met voldoende wattage te kiezen. In veel gevallen is een goede 450 watt voeding voldoende, in bijna alle gevallen is 550 watt genoeg en in sommige extreme gevallen (als je bijvoorbeeld 2 videokaarten in je systeem hebt) zul je meer nodig hebben.
Builder
In onze builder zul je alleen voedingen tegenkomen die goede prestaties leveren en minstens van een 80+ bronze certificaat zijn voorzien.
Besturingssysteem (OS)
Software-platform
Het besturingssysteem vormt de softwarematige basis waarop alle andere software draait. Programma's die voor het ene OS geschreven zijn kunnen niet zomaar op een ander besturingssysteem geïnstalleerd worden. Daarom is het belangrijk om na te gaan wat je van plan bent te gaan doen met de computer, voordat je een besturingssysteem installeert.
Windows of Linux
In de meeste gevallen zal Microsoft Windows de beste keuze zijn. Veruit de meeste programma's en games zijn voor Windows uigebracht, en het is makkelijk te begrijpen en te gebruiken. Een meer ervaren gebruiker kan ervoor kiezen om het gratis open-source Linux te installeren. Zeker wanneer je de pc wilt gebruiken om software te ontwikkelen kan Linux een zeer aantrekkelijke keuze zijn.
Licentie
Waar Linux gratis is, moet je voor Windows een licentiecode aanschaffen. Windows is ook gratis te installeren als demo, maar het is dan wel de bedoeling dat je op termijn een code aanschaft. Deze demo bieden wij ook aan in de builder, ideaal als je bijvoorbeeld nog een licentie hebt liggen!